Geachte heer provinciecommandant,
Your excellency Air vice-marshal,
Your excellency major general,
Dear representatives of NATO and the British and Australian Embassies,
Mijnheer de hoofdcommissaris,
Eerwaarde heer pastoor,
Waarde militairen en vertegenwoordigers van de oudstrijdersverenigingen,
Collega’s uit de gemeenteraad,
Geachte genodigden,
Beste dorpsgenoten,
Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er in onze gemeente maar liefst vier vliegtuigcrashes. Eén crash in deelgemeente Bunsbeek is bijzonder omdat het vliegtuig en meerdere bemanningsleden pas jaren later werden geborgen. Op de symbolische dag van 11 november 2016 hebben we als gemeente na 71 jaar de opgraving van het vliegtuigwrak van de Lancaster NN775 en de berging van alle slachtoffers kunnen realiseren
One of the four airplane crashes in our town during the second World War is very special because the plane and several crew members were only recovered years later. On the symbolic day of november eleventh, after seventy-one years, in 2016 we realized the excavation of the Lancaster NN775 and his crew.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde het Bomber Command van the Royal Air Force een beslissende rol met hun strategische bombardementen op industriële sites in Duitsland.
In de ochtend van 5 maart 1945 om 10u30 vertrokken op de Engelse luchtmachtbasis in Waterbeach 170 bommenwerpers, waaronder de Lancaster NN775.
On the morning of the 5th of March 1945 one hundred and seventy bombers, including the Lancaster NN775, took off from the English air base in Waterbeach
De Lancasters van het 514de Squadron stegen op met een interval van één minuut, elke bommenwerper had 5000 kilo bommen aan boord en de toestellen vormden pas boven de Noordzee hun formatie om koers te zetten naar Duitsland. Het bombardement van die dag had als doel de vernietiging van een steenkoolmijn en benzeenfabriek in Gelsenkirchen.
Ook al was het einde van de oorlog al in zicht toch beet op 5 maart 1945 de Duitse luchtafweer fors van zich af en de bemanningen van de andere Lancasters rapporteerden dat ze zagen hoe één bommenwerper neergehaald werd boven het doelgebied en er één vermist geraakte. De vermiste Lancaster was de Lancaster NN775 die omstreeks 15u neerstortte in de Pamelenstraat in Bunsbeek.
One bomber was shot-down by German anti-aircraft-fire and a second aircraft was hit and went missing. The missing Lancaster was the Lancaster NN775 that crashed around three p.m. in the Pamelenstraat in Bunsbeek.
Dames en heren,
Vandaag zitten we hier in de kerk van Bunsbeek dag op dag 80 jaar later samen om de crash van de Lancaster NN775 te herdenken. En we brengen hierbij hulde aan de zeven moedige bemanningsleden die toen hun leven gaven voor de vrijheden die wij vandaag kennen en hebben.
Ladies and gentleman,
Today, eighty years later, we pay tribute to the seven heroes of the Lancaster NN775 who gave their lives for the freedoms we all have today.
De vliegcrew van de Lancaster NN775 stond onder leiding van de 23-jarige Flying Officer Holman Kerr, een Noord-Ier. De navigator was de 21-jarige joodse Flight Sergeant Sidney Smith. De 20-jarige Sergeant Christopher Hogg uit Birmingham bemande de rugkoepel. De 20-jarige Sergeant William Marsden uit Lancashire was de boordtechnieker. En Frank Clarke was de bommenrichter. Deze vijf bemanningsleden waren afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk en er waren er nog twee die van veel verder kwamen. De 18-jarige Australische Flight Sergeant Allan Olsen vertrok in oktober 1942 vanuit het rekruteringskantoor van zijn geboortestad Toowoomba, in het Australische Queensland met een schip dat hem naar de andere kant van de aarde bracht. In Canada werd hij opgeleid tot radiotelegrafist en boordschutter. En het zevende bemanningslid was de 23-jarige Sergeant Herbert Thomas die afkomstig was uit Jamaica. Hij bemande de schietkoepel in de staart van het 21 meter lange vliegtuig.
The Ierish Holman Kerr was the pilot, the Jewish Sergeant Sidney Smith was the navigator, the English Sergeant Christopher Hogg manned the dorsal turret, the English Sergeant William Marsden was the flight engineer. The English Sergeant Frank Clarke was the bom aimer. The youngest crewmember was the Australian Sergeant Allan Olsen, he was eighteen years old en he was the radio operator and drill gunner. And Sergeant Herbert Thomas from Jamaica manned the gunnery turret in the tail.
De zeven bemanningsleden kwamen allemaal om bij de crash en de dagen nadien stuurden telegrafen berichten naar de familieleden op vier adressen in Groot-Brittannië, één in Noord-Ierland, één in Australië en nog een laatste naar Jamaica met de boodschap “Regret to inform you that your son is missing”.
Kort na de crash arriveerde een Brits team op de crashlocatie in Bunsbeek en al snel werd duidelijk dat er niet veel meer overbleef van het vliegtuigwrak dat zich in de drassige ondergrond had geboord. Er konden toen ook maar 5 van de 7 lichamen worden geborgen.
The seven crew members all died in the crash and a few days later a British team arrived at the crash site in Bunsbeek to recover the bodies. But the plane had crashed into the ground and was completely disappeared into the marshy ground, resulting in only five bodies being found.
De lichamen die gevonden waren werden samen begraven in de tuin van het militair hospitaal van Heverlee. En later kregen ze een collectief graf met aparte grafstenen op de intussen als militaire begraafplaats ingerichte site in Heverlee.
Op 23 maart 1946 keerde nog een gespecialiseerd Brits team terug naar de Pamelenstraat en werd er opnieuw een poging ondernomen om alle lichamen te bergen, maar zonder resultaat.
The story of the Lancaster NN775 was one with many question marks for the families of the victims for years.
Het verhaal van de Lancaster NN775 was jarenlang voor de families van de slachtoffers één met vele vraagtekens.
Het is dankzij Ben Cleyen dat ik als burgemeester het initiatief nam om na 71 jaar te starten met de berging van het vliegtuigwrak en de twee resterende bemanningsleden die nog in de ondergrond waren achter gebleven.
It is thanks to Ben Cleynen, a resident of our village - whose father had seen the crash - that I, as a brand new and young major after seventy-one years, took the decision to recover the plane wreckage and the remaining crew.
Het Planehunters Recovery Team Belgium, Bahaat, explosievendeskundigen van Bom.be, antropologen en archeologen slaagde er in 2016 in om het volledig vliegtuigwrak en de resterende bemanningsleden op te graven en te bergen. Hierdoor konden we op 28 april 2017 deze 7 helden opnieuw samenbrengen in hun collectief graf op het militair kerkhof van Heverlee in aanwezigheid van 38 familieleden en vertegenwoordigers van de Britse en Australische ambassades.
We plaatsen voor ons gemeentehuis een herdenkingsmonument met één van de propellers van de Lancaster en we gaven het opgegraven vliegtuigwrak in eeuwige bruikleen aan het oorlogsmuseum van Overloon in Nederland, waar het in een apart Lancasterpaviljoen tentoongesteld wordt.
It is thanks to the many volunteers from the Planehunters and Bahaat that we have been able to realize this recovery. This allowed us, together with thirty-eight family members, to unite the seven heroes of the Lancaster NN775 in their grave at the military-cemetery in Heverlee eight years ago.
Dames en heren,
Ik ben als burgemeester van Glabbeek enorm trots dat we dit diepmenselijk project hebben kunnen realiseren en hierdoor enkele jaren geleden een antwoord hebben kunnen geven op de vele vragen die de families van de slachtoffers maar liefst 71 jaar hadden. Dankzij de zoektocht naar de Lancaster NN775 kregen de bemanningsleden een gezicht en een naam zodat we vandaag tenminste weten wie deze 7 jonge helden waren en vanwaar ze kwamen.
Het is namelijk onze politieke, democratische en menselijke plicht dat we zorgen dat ook onze kinderen en kleinkinderen achterom kijken en lessen trekken over hoe wreed een oorlog kan zijn.
It is our political, democratic and human duty that we ensure that our children and grandchildren also look back and learn lessons about - how cruel - war can be.
Want ook vandaag is door allerhande conflicten ter wereld vrede op vele plaatsen op aarde geen evidentie meer. Niet alleen de oorlogen in Oekraïne en Gaza, maar ook het drieste geweld van drugsoorlogen met toenemende schietpartijen op straat in steden op amper 50 km van deze gemeente doen mensen zich onveilig voelen.
Wij betalen met ons allen nu eenmaal heel wat belastingen in ons land. Daarom is veiligheid garanderen aan onze inwoners voor mij als burgemeester een absolute kerntaak van een overheid. En net zoals een gemeente dient te investeren in een degelijke politiewerking, dient ook een land voldoende te investeren in defensie. De NATO speelt hierbij een belangrijke rol en garandeert ons al decennia veiligheid, daarom is het ook een absolute kerntaak om als land onze verplichtingen na te komen. Onze overheid moet inderdaad extra middelen vrij maken voor defensie, niet door te besparen op pensioenen of de sociale zekerheid. Maar door terug te plooien op haar kerntaken kan men namelijk heel wat niet-noodzakelijke uitgaven zoals miljarden subsidies voor allerhande bijkomstigheden te gaan schrappen.
Want helaas is investeren in defensie nu eenmaal de efficiëntste afschrikking tegen oorlog.
Drug wars, the wars in Ukraine and Gaza and many other conflicts around the world are making citizens more concerned than ever today. NATO plays an important role in our security, and our country must also invest his fair share in defense, because this is simply the most efficient deterrent against war.
Met de herdenking van vandaag brengen we hulde aan helden die 80 jaar geleden gevochten hebben voor onze vrijheden van vandaag.
With today's commemoration we pay tribute to heroes who gave their lives eighty years ago for our freedoms today
Ik dank U - i thank You.
Glabbeek, 5 maart 2025
Peter Reekmans
Burgemeester van Glabbeek
Voorzitter politiezone Hageland
Ere-volksvertegenwoordiger